Welkom in het handboek insecticide vrij kweken! Dit handboek helpt kwekers van tuinplanten in pot die insecticide vrij willen kweken. Door de verplichte afname van chemische gewasbeschermingsmiddelen en een veranderende marktvraag in Nederland van handelaren, tuincentra en consumenten is het van belang om te streven naar insecticide vrij kweken. Dit houdt in dat tijdens het gehele teeltproces geen gebruik gemaakt wordt van insecticiden en dat schadelijke insecten worden onder andere beheerst door de aanwezigheid van natuurlijke vijanden.
De reden voor de verplichte afname van insecticiden is de negatieve invloed op mens, dier en milieu. Deze middelen hebben nadelige effecten op insecten die nuttig zijn voor het ecosysteem, zoals bestuivers of natuurlijke vijanden. Een voorbeeld hiervan is de bijensterfte in verband gebracht wordt wordt met het gebruik van neonicotinoïden1. Insecticiden zorgen naast doding van volwassen insecten ook voor verminderde eileg, problemen met vervelling en het doden van eieren en poppen van natuurlijke vijanden en plaaginsecten.
Een vereiste om insecticide vrij te kunnen telen is een insectenecosysteem op het bedrijf dat in balans is. Balans houdt in dat plaaginsecten zich niet kunnen uitbreiden tot een schadelijk niveau. Dit wordt bereikt door onder andere rekening te houden met de inrichting van de omgeving en de bedrijfsinrichting. Een aantrekkelijke omgeving zorgt dat natuurlijke vijanden worden aangetrokken. Voldoende voedselbronnen en de aanwezigheid van overwinteringsplekken maakt de omgeving aantrekkelijk. Monitoren van insecten is van belang om te weten of sturing gegeven moet worden aan het ecosysteem.
Het ministerie van Economische Zaken wil insecticide vrij kweken stimuleren en heeft om deze reden in 2012 de subsidie 'Biodiversiteit en Bedrijfsleven' toegekend aan Kwekerij de Bierkreek. Zij hebben vervolgens HAS Hogeschool de opdracht gegeven om onder andere dit handboek op te stellen. In dit project hebben vierdejaars studenten van de HAS Hogeschool, vakdocenten, kwekers en experts op het gebied van tuinplanten in pot intensief samengewerkt.
Leeswijzer
Bij de inhoud zijn alle onderwerpen te vinden die in deze wiki behandeld worden. Iedereen kan zelf bepalen welke informatie voor het bedrijf geschikt is. In het hoofdstuk praktijkervaringen kunt u lezen over de ervaringen van kwekers die gestart zijn met insecticide vrije teelt, waar ze tegenaan zijn gelopen en hoe ze hier mee om zijn gegaan. In het hoofdstuk insecten kunt u kijken of u te maken heeft met plagen of natuurlijke vijanden op uw bedrijf.